제2부. 스와힐리어 구문연습(Kiswahili Excercise) - 12장. Somo la Kumi na Mbili

24.

25.

제 12 장 ① Somo la Kumi na Mbili ②

가. 1. 회화

1) 1.1 좋은 성품

Kilenzo anaishi na shangazi yake. Mara nyingi shangazi huzungumza na Kilonzo. Huzungumza kuhusu tabia njema. Shangazi yake Kilenzo hapendi matusi. Anasema watoto wasitukane.

Jana Mazungumzo ya shangazi na Kilonzo yalikuwa hivi:

Shangazi : Kilonzo, Ukikutana na mtu njiani unafanyaje?

Kilonzo : Ninamsalimu.

Shangazi : Unawasalimu kwa njia gani?

Kilonzo : Ninawaamkia wakubwa kwa heshima.

Shangazi : Ukipewa kitu unafanya nini?

Kilonzo : Ninakipokea kwa mikono miwili.

Shangazi : Usisahau kusema asante. Kushukuru ni jambo muhimu sana.

Kilonzo : Shangazi, watu wakubwa nao wanashukuru?

Shangazi : Ndiyo. Na ukiitwa unaitikaje?

Kilonzo : Naitikia, Naam.

Shangazi : Vizuri sana. Ukiitika kwa adabu unaonyesha kuwa wewe ni mtoto mzuri. Ukiwa na tabia njema utapendwa na watu wote.

Kilonzo : Shangazi, shuleni wapo watoto ambao hawaamkii.

Shangazi : Hao wana tabia mbaya. Hawana heshima kwa watu. Wewe usifanye hivyo.

<원문출처 : Mbilinyi, Dorothy A.S., Kiswahili: Darasa la Kwanza : Kitabu cha Mwanafunzi (Dar es Salaam, Ben and Company Ltd., 2002), pp. 43-44.>

2) 1.2 정치와 통치구조

 

A : Watu wa Kenya walipigia kura lini? : 케냐 사람들은 언제 투표 했어요?

cf.) kura(-) : 1. 제비, 추첨, 기회. 2. 운명. 3. 투표, 선거. 4. (선거의) 표결. cf.) -piga kura : 선거 / 투표를 하다.

B : Mwaka uliopita watu wa Kenya walipigia kura Rais mpya. : 작년에 새로운 대통령 선출 선거가 있었다.

A : Tarehe gani ulipiga kura katika Kenya? : 케냐의 선거는 며칠 이었습니까?

B : Tarehe ishrini na sita December mwaka jana. : 작년 12월 26일이었습니다.

A : Watu wa Kenya wanaweza kupigia kura kutoka umri gani? : 케냐인들은 몇 살에 투표할 수 있습니까?

B : Kutoka miaka ishirini waweza kupigia kura. : 20세부터 투표할 수 있습니다.

A : Unieleze wizara ya serikali! : 정부 관료에 대해 저에게 설명해주시겠습니까?

B : Kuna wizara ya fedha(The ministry of finance) / Biashara(business) / Mambo ya ndani(domestic affairs) / Afya(health) / Viwanda(industry) / Habari na utalii(culture and sightseeing)  / Kulimo(agriculture) / Ulinzi, majeshi(national defense) / Elimu(education) : 재정부 / 상업부 / 내무부 / 건강부(보건복지부) / 산업부 / 문화관광부 / 농업부(농수산부) / 국방부 / 교육부 장관이 있습니다.

A : Watoto katika Keyna kushika haki ya kupiga kura lini? : 케냐의 어린이들은 언제 투표할 권리를 갖습니까?

B : Waweza kupiga kura kutoka ishrini. : 20세부터입니다.

A : Amekuja kufanya nini? : 그는 와서 무엇을 했나요?

B : Ametumwa na serikali, kueleza mambo ya nchi yake. Yeye ni mjumbe serikali. : 그의 국가의 일들에 대해 설명했습니다. 그는 정부 대표입니다.

A : Wafanya kazi gani? : 어떤 일을 하지요?

B : Nafanya kazi na baraza ya mawaziri. : 내각에서 일하고 있습니다.

A : Wapi? : 어디에서요?

B : Katika baraza ya kufanya sheria. : 입법부에서 일하고 있죠.

A : Ningependa kushauriana nawe juu ya matayarisho ya mkutano. : 회의 준비에 대해서 당신과 상의하고 싶은데요.

B : Nitasubiri katika ofisi mpaka tatu usiku. : 저녁 9시까지 사무실에서 기다리겠습니다.

A : Unapata mshahara wa kutosha? : 충분한 급료를 받나요?

B : Hautoshi. : 충분하지 않습니다.

A : Mkuu wa idara wako wapi? : 장관님께서는 어디에 계십니까?

B : Yuko mkutanoni. : 회의 중입니다.

A : Unakuja kwa ajili gani? / Je, Naweza kukusaidie? : 제가 무엇을 도와드릴까요?

B : Ninahitaji maelezo juu ya soko. : 나는 정보가 좀 필요합니다.

 

<관련어휘>

-a mataifa / -a kimataifa : 국제적인.

amani(-) : 평화.

athari(-) : 영향, 마크, 반점, 부상, 상처, 결점, 실수.

athiri : v. 부족하다, 손상시키다.

azimio la Arusha : 아루샤 선언.

azimio(ma-) : 기획, 의도, 동기, 제안, 결정사항, 선언.

balozi(ma-) : 대사.

bango(ma-) : 포스터, 현수막.

baraza kuu la Jumuiya ya Madola : 유엔총회.

baraza kuu la taifa : 국가위원회.

baraza la kufanya sheria : 입법부.

Baraza la Mawasiri : 국무회의.

Baraza ya Mawaziri : 내각.

baraza(-, ma-) : n. 1. 응접실. 2. 집회, 모임, 법정, 회의, 위원회. 3. 내각, 위원회의 임원. 4. 집의 문칸 앞부분, 처마에 채양을 내서 그늘을 만들고 객과 잡담하는 곳.

beberu : 1. adj. 어려운, 강한, 독재적인, 제국주의적인. 2. (ma-) : 숫염소, 숫컷, 강한 남자. cf.) ubeberu : sing. 독재, 제국주의.

bendera ya taifa : 국기(國旗). cf.) bendera hufuata upepo : 깃발이 바람에 펄럭이다.

bepari(ma-) : 독점자, 전매자, (정직하지 못한) 상인.

bepari(ma-) : 자본가.

Bunge(ma-) : 의회(=baraza kuu).

chomo cha umma : 국가조직.

demokrasi / udemokrasi(-) : 민주주의.

farakano(ma-) : n. 분파, 파벌, 당파. cf.) farakano la chama : 당파. tenga : v. 분리하다, 나누다, 파면하다, 제거하다.

fungamano(ma-) : 동맹, 연맹. cf.) fungana : v. 얽히다, 단단히 얽히다.

gwaride(ma-) / peredi(-) / kwata(-) : 사열(査閱), 행렬. 퍼레이드.

haki ya kupiga kura : 선거권.

hoja(-, ma-) : 동기, 변명. 요구, 신청, 필요, 소망.

idhini(-) : 인가, 허락, 동의.

itifaki / protokali(-) : 의전, 합의, 동의.

itikadi(-) : 1. 믿음, 신념, 이념. 2. 인내, 불굴.

jamhuri(-) : 1. 공화국. 2. 집적, 축적, 모임, 회합. cf.) Jamhuri ya Tanzania : 탄자니아 공화국. -tangaza jamhuri : 공화국을 선포하다.

jamii : v. 1. 모이다, 수집하다, 회합하다. 2. 교미하다, 성교하다. 3. (-) : 대중, 법인, 회사. 합계, 총계. 4. 명사, 명사 상당어구. 5. adv. 무리지어, 함께. cf.) jamii ya watu : 사회(=maisha ya kuishi pamoja).

jeshi la wananchi : 국군(國軍).

jimbo la uchaguzi : 선거구.

Jumuia ya Mdaktari Wasio na Mipaka : 국경없는 의사들의 모임.

Jumuiya ya Madola : 영연방.

jumuiya / jumuia(-) : 1. 사회단체, 모임, 조합. 2. 동맹. cf.) jumuiya ya michezo : 스포츠 모임, 운동모임.

katiba(-) : 헌법, 원문, 원천.

kikao(vi-) : 1. 위치, 생활, 주거. 2. 삶의 방식, 사회적 지위. 3. 단면, 부분, 구획. 4. 집회, 회의. cf.) kikao cha Halmashauri : 국회회기.

kundi(ma-) / komiti(-) / komitii(-) / kamiti(-) : 위원회. cf.) komiti ya uchaguzi : 선거위원회.

kupiga kura : 투표. kura ya siri : 비밀투표.

kusimamisha mapigano / kuweka chini silaha : 휴전.

kutofungamana na upande wo wote : 비동맹.

kwata(-) : 1. n. 훈련, 검열, 사열, 열병, 기동훈련. 2. adv. 도보로 걸어서.

maafikiano / ukubali : 협정, 계약.

mabadilishano ya maarifa / mawazo / habari(=maelezo) : 지식 / 사상 / 정보의 교환.

makamu wa rais : 부통령.

makamu / makamo : pl. 1. 서열, 위치, 신분, 사회적 지위. 2. 연령집단. 3. 대체품, 대용, 예비, 대리.

mapatano ya kupiga marufuku majaribio ya bomu ya nyuklia : 핵무기 사용 금지협정. cf.) bomu(ma-) : 폭탄. bomu la atomiki : 원자폭탄.

mapatano / maafikiano / makubaliano / ukubali / mkataba(mi-) : 협정, 계약. cf.) mapatano wa amini : 평화조약. kubali / idhinisha / idhini : v. 허락하다, 허가하다, 인정하다. -toa/taka idhini : 찬성하다, 동의하다.

mapinduzi : 혁명, 변화, 격변. cf.) pinda : v. 비틀다, 굽히다, 휘다.

mashindano ya kuongeza silaha : 군비경쟁.

mbunge(wa-) : 국회의원.

meya(-) : 시장(市長). cf.) meya mkuu : 특별시장.

mgomo(mi-) : 동맹파업.

mjumbe wa baraza la mji : 시의회 의원.

mjumbe(wa-) : 위원(委員), 사자, 특사, 외교사절. cf.) mjumbe wa serikali : 정부대표.

mkataba(mi-) : 조약.

mkutano(mi-) : 회의. cf.) mkutano wa waandishi / wanagazeti : 기자회견.

mlinzi wa Rais : 대통령 경호원.

msemaji rasmi : 공식 대변인.

mstari wa mbele : 전선(前線). cf.) -piga mstari : 선을 긋다.

msusio(mi-) / ususiaji : 보이콧. cf.) susa : v. 거절하다, 거부하다, 경멸하다. susa amri : 명령, 규정을 거부하다.

mwenyekiti(wenyeviti) : 의장(議長).

mwundo wa utawala wa nchi : 통치구조. cf.) mwundo / muundo(mi-) : 건물, 구조물, 모형, 양식, 형태, 모습.

nchi inayoendelea : 개발도상국가.

nyuklia(-) : 핵. cf.) silaha ya nyuklia : 핵무기. nguvu za atomiki : 핵의 힘. majaribio ya nyuklia : 핵무기 실험. takataka za nyuklia : 핵폐기물. nyambizi yenye nguvu ya nyuklia : 핵잠수함. upunguzaji wa silaha za nyuklia : 핵무기 해제. fueli ya nyuklia : 핵연료.

ofisi ya kuandikishia ndoa : 호적사무소.

ofisi ya ubalozi : 대사관.

rais(-, ma-) : 대통령.

rasmi : adj. 공식의, 합법적인, 형식적인. cf.) -fanya karamu rasmi : 공식행사를 하다. karamu(-) : 파티, 축제. -enda karamu : 축제에 가다.

serikali ya kijeshi : 군사정권.

serikali ya kiraia : 민간정부, 시민정부.

serikali(-) : 정부.

sheria za kimataifa : 국제법.

silaha(-) : 무기. cf.) -shika / -ongeza silaha : 무장하다, 군비를 확장하다.

tabaka(ma-) : 계급, 계층. cf.) tabaka la / ya wafanyakazi / mabepari : 무산계급 / 유산계급.

tarafa /tarafu(-) : 1. 지역, 구역. 2. 몫, 사업, 의무, 부분.

tume(-) : 1. 사자(使者), 사도. 2. 피고용인, 대리인, (공공기관의) 직원. 3. 심부름, 용건, 임무, 작업.

ubaguzi wa rangi : 인종차별.

ubepari wa kibiashara : 상업자본주의.

uchaguzi : 선거(選擧).

uchaguzi : 선택, 선거, 투표. cf.) uchaguzi mkuu : 총선. chagua : v. 1. 고르다, 선택하다. 2. 선거하다, 3. 불구로 만들다. 변형시키다.

uchokozi(ma-) : 지분거림, 애태움, 졸라댐. cf.) chokoa : v. 파다, 뜯다. chokoza / chokolea : v. 괴롭히다, 화나게 하다.

udikteta : 독재. cf.) dikteta(-) : 독재자.

uenyekiti / uenyikiti : 의장직.

ufisadi : 부패, 악(惡), 사악함. cf.) fisadi(ma-) / mfisadi(wa-) : 유혹자, 방탕자, 난봉꾼.

uhuru :sing. 독립. cf.) huri / hurri / huria / huru(ma-) : 자유인, 독립한 사람.

ujamaa : 사회주의.

ukoloni : 식민주의.

ukomunisti : 공산주의.

ulinzi / ulindaji : 국방, 감독, 감시, 통제, 방어.

umma : sing. 대중, 인민.

Umoja wa Nchi Huru za Afrika : 아프리카단결기구(OAU)

upungufu / upunguaji wa hatari ya vita : 긴장완화

upungufu / upunguaji(-, ma-) : 감소, 축소, 약점, 결핍. cf.) upungufu wa silaha : 군비축소.

ushirikiano : 협력. cf.) shiriki : v. 참여하다, 합하다. shirikiana : v. 서로 결속하다, 협력하다. shirikiana judiliano : 논쟁에 참여하다.

ustawi : 복지. cf.) ustawi wa wananchi : 공공복리, 복지.

ustawi wa jamii : 사회복지.

utaifa : 민족주의. cf.) taifa(ma-) : 국민, 민족. kabila(ma-) : 부족, 종족.

utawala : 행정부, 통치, 정부. cf.) utawala wa chama kimoja : 일당지배, 독재.

uvamizi / shamblio(ma-) : 공격, 침략. cf.) vamia / shambulia : v. 공격하다, 침략하다.

vita / zita(-) : n. 1. 전쟁, 싸움. 2. 겨루기, 경쟁. cf.) -piga / -fanya vita : 전쟁을 벌이다. vita kuu / kubwa ya pili duniani : 2차 세계대전. mchezo wa vita : 기동연습. -alika vita : 선전포고를 하다.

wakili(ma-) : 위임자, 대리자, 법적 대리자.

Waziri bila ya wizara : 무임소 장관.

waziri mdogo : 차관.

Waziri Mkuu : 국무총리, 수상, 총리.

waziri wa habari na utangazaji : 홍보방송장관.

waziri(ma-) : 장관.

wilaya(-) : 구역, 지역. cf.) jimbo(ma-) : 도(道) > mkoa(mi-) : 주(州) > mtaa(mi-) : 도시의 구역, 거리 > wilaya(-) (큰 행정단위의) 구역, 지역 > tarafa / tarafu(-) : 지역, 구역  > kata(-) : (조금 큰 행정단위) 마을  > kijiji(vi-) : 마을.

Wizara ya Afya : 보건부.

Wizara ya Biashara : 상무부.

Wizara ya Elimu ya Taifa : 문교부.

Wizara ya Fedha : 재무부.

Wizara ya Habari na Utali : 공보 관광부.

Wizara ya Kilimo : 농무부.

Wizara ya Mambo ya nchi za nje : 외부부.

Wizara ya Mambo ya Ndani : 내무부.

Wizara ya Mawasiliano : 교통부.

Wizara ya Ulinzi / Majeshi : 국방부.

Wizara ya Viwanda : 공업부.

 

3) 1.3 정당

 

A : Wewe ni mwanachama wa chama cha siasa gani? : 당신은 어느 정당의 당원입니까?

B : Mimi ni mwanachama wa Chama cha Demokrasi. : 나는 민주당 당원입니다.

A : Chama cha Demokrasi kiliundwa llini? : 민주당은 언제 창당이 되었습니까?

cf.) unda : v. 짓다, 만들다, 창건하다.(=jenga / tengeneza)

B : Katika mwaka elf moja mia tisa sabini na saba. : 1977년 창당되었습니다.

A : Licha ya CCD kuna vyama vingine vya siasa katika nchi yako? : 당신의 나라에는 CCD이외에 어떤 정당들이 있습니까?  

cf.) licha ya.... : ~뿐만 아니라, ~이외에.

B : Hakuna chama kingine. : 다른 정당은 없습니다.

A : Mkutano mkuu uliopita wa chama chako ulifanyika lini? : 당신이 속한 당의 전당대회는 언제 열립니까?

cf.) mkutano mkuu : 전당대회, 큰 대회.

B : Mwezi jana. : 지난달에 열렸습니다.

A : Nani anatoa hotuba? : 누가 연설할 예정입니까?

cf.) -toa hotuba : 연설하다.

B : Mtu mkuu wa chuo kikuu ataleza kwa kifupi juu ya hali ya siasa ulimwenguni. : 대학교의 총장님께서 세계의 국제정세에 대해 간략하게 설명할 예정입니다.

 

<관련어휘>

ajenda(-) : 의사일정(agenda).

andama : v. 뒤따르다, 계속하다.

andamano(ma-) : 1. 일련, 연속. 2. 행진, 데모. cf.) maandamano : pl. 시위, 데모.

beji(-) / tepe(ma-) / utepe(ma-) : 뱃지, 휘장.

chama cha wafanyakazi : 노동조합.

chama(vy-) : 당(黨).

daraka(ma-) : n. 1. 배열, 규제, 조절, 규칙. 2. 의무, 책임, 임무. 3. 보증, 보장, 안심. 4. 최대한의 책임, 절대적 권력. cf.) madaraka ya nyumbani : 가사(家事). kazi yenye madaraka mengi : 책임이 큰 일.

dungu(ma-) : 원두막, 피난처, 설교단. cf.) dungu la ndege : 비행기 조종실.

fomu ya uombaji wa uanachama : 정당가입신청서.

halmasharui(-) : 평의회, 위원회, 기구, 조직.

Halmashauri Kuu : 최고 위원회.

Halmashauri Kuu ya Taifa : 국가최고위원회.

Halmashauri ya TANU : TANU 당위원회.

Halmashauri ya Umoja wa Mataifa : UN 기구.

Halmashauri ya Usalama ya Umoja wa Mataifa : UN 안전보장이사회.

hotuba / hutuba(-) : 1. 코란을 읽음, 설교. 2. 연설, 강연.

hutubu : v. 코란을 읽다, 설교하다.

jukwaa / jukwari(ma-) : 1. 연단(演壇), 무대. 2. 사형대.

kamati ya utendaji : 실행위원회.

kauli(-) : 이야기, 의견, 충고, 규칙. cf.) uamuzi kwa kauli moja : 만장일치.

ligi / ligu(-) : 연맹, 클럽.

majadiliano : pl. 논쟁. cf.) jadili : v. 논쟁하다, 의논하다.

matendo ya halaiki ya watu : 대중운동. cf.) halaiki(-) : 대량, 많음.

mdahalo(mi-) : 토론, 토의, 논쟁. cf.) dahili : 1. v. ~에 대해 잘 알고 있다, 친숙하게 되다. 2. (ma-) : 조사, 질문, 친숙함.

mgombea kiti : 후보자. cf.) gomba / goma : v. 1. 싸우다, 논쟁하다, 반대하다. 2. 파업하다, 파업을 계속하다. gombeza : 금하다, 허락하지 않다.

mgombea / mgomeaji(wa-) : 후보자, 신청자, 경쟁자.

mjadala(mi-) : 반대편, 야당.

mjadala(wa-) : 반대자.

mkutano mkubwa / makusanyiko : 시위. cf.) kusanya : v. 모으다, 수집하다, 쌓다. makusanyiko : pl. 집합, 모임, 군중. -kusanya watu / jeshi / mali : 사람 / 군인 / 재산을 모으다.

mkutano mkuu wa chama : 정당대회.

mwanachama(wa-) : (어떤 단체나 정당의) 일원.

mwanachama(wa-) : 당원.

plani(-) / mradi(mi-) / mpango(mi-) : 계획.

shawishi : v. 1. 설득하다, 꼬이다. 꾀다, 2. 확증하다, 증명하다. shawishi(ma-) : 유혹, 설득, 유인.

shirikisho(ma-) : 연방, 연결. cf.) serikali ya shirikisho : 연방정부. upendeleo wa shirikisho : 연방주의.

siasa ya chama : 당 정책.

siasa ya nje / kigeni : 외교정책.

taarifa / taarifu(-) : 공보(公報), 보고, 진술.

tepe / utepe(ma-) : n. 테이프, 리본. 끈으로 꼰 비단.

uanachama : sing. 회원권, 회원자격.

ukosoaji : 비평. cf.) kosoa : v. 비판하다. kwa kukosoa : 비판적으로.

umoja wa vijana : 청년단.

ushawishi : 선동.

utendaji : 행위, 활동, 근면, 성취. cf.) tenda : v. 수행하다, 실행하다.

4) 1.4 언론

 

A : Naweza kununua gazeti wapi? : 신문을 어디에서 살 수 있습니까?

B : Katika kituo cha magazeti. : 신문 가판대에서 살 수 있습니다.

A : Umekwisha kusoma gazeti la leo? / Una habari maalum? : 오늘 신문을 읽으셨습니까? / 특별한 소식이 있습니까?

B : Sina maalum. : 없습니다.

A : Magazeti gani hutolewa katika Tanzania? : 탄자니아에서는 어떤 신문이 발행됩니까?

B : Jarida la “Nchi Yetu” linalotolewa kila mwezi lina makala ya kuvuta sana juu ya siasa, uchumi na utamaduni wa nchi yetu. : 매월 발행되고 있는 “Nchi Yetu"는 우리나라의 정치, 경제, 문화에 대한 아주 흥미로운 기사가 실립니다.

cf.) jarida / jerida(ma-) : 신문(=gazeti). cf.) jarida la serikali : 공보신문, 관보(官報)

A : Jarida la “Ukulima wa Kisasa” hutolewa mara ngapi? : "Ukulima wa Kisasa"이란 잡지는 몇 번이나 발행됩니까?

B : Hutolewa vilevile mara moja kwa mwezi. : 한 달에 한번 발행합니다.

A : Ulifanya mahojiano nani? : 당신은 누구를 인터뷰하였습니까?

B : Pamoja na Rais (wa) Kibaki. : 키바키 대통령과 함께 했습니다.

A : Ulisaili gani? : 어떤 것에 대해 물었습니까?

cf.) saili : v. 묻다, 조사하다, 질문하다.

B : Juu ya siasa na uchumi ya Kenya. : 케냐의 정치와 경제에 대해 물었습니다.

A : Ulisikilia ripoti ya hali ya hewa jana? : 어제 날씨예보에 대해 들었습니까?

B : Ni joto gali sana. : 아주 덥다고 하던데요.

A : Habari hutangaziwa saa ngapi? :

cf.) tangaza : v. 1. 알리다, 보고하다, 공고하다. 2. (라디오) 중계하다. 3. 선전하다, 광고하다. tangaa : v. 퍼지다, 알리다, 배부되다.

B : Saa moja usiku. : 저녁 7시입니다.

Naweza kufungua / kufunga redio? : 라디오를 겨도 / 꺼도 될까요?

Habari hutangazwa saa ngapi? : 뉴스가 몇 시에 방송됩니까?

Tafadahali ongeza sauti ya redio! : 라디오 볼륨을 크게 해주세요!

Napenda sana kusikiliza matangazo juu ya lugha ya Kiswahili “Mbinu Za Kiswahili”. : 저는 스와힐리어 방송인 “스와힐리어의 난점”이라는 프로를 아주 즐겨 듣고 있습니다.

Ndiyo, ninayasikia kila mara pamoja na marafiki zangu. : 예, 저의 친구들과 함께 그 방송을 항상 청취하고 있습니다.

 

<관련어휘>

chombo cha kipaza sauti : 마이크로폰.

eria(-) : 지역, 구역.

erieli(-) : 안테나.

gazeti(ma-) : 신문. cf.) gazeti la kila siku / wiki : 일간지 / 주간지.

jarida lenye picha : 삽화가 실린 잡지.

jarida / jerida(ma-) : 잡지(journal), 정기간행물.

kipazasauti(vi-) : 확성기.

kisa / kissa(vi-) : 1. 줄거리, 보고, 이야기. 2. 설명, 원인. 3. 문제, 일.

kituo cha magazeti : 신문 판매대.

kiwimbi(vi-) : n. 소용돌이, 작은 파도. adj & adv. 파도처럼, 넘실거리는

mahojiano : pl. 인터뷰. cf.) hoji : v. 질문하다, 조사하다. -fanya mhojiano : 인터뷰 하다.

makala : pl. 사설, 논설, 논문, 보고서, 기사.

makala ya mhariri : 사설(社說).

matangazo ya moja kwa moja : 생방송.

megafoni(-) : 확성기, 메가폰.

mhariri mkuu : 주필, 편집장.

mhariri(wa-) : 편집자, 주필, 논설위원..

mnara wa televisheni : TV 방송탑.

msikilizaji(wa-) : 청취자.

mtangazaji wa habari : 보도자, 앵커.

mtangazaji(wa-) : 아나운서.

mwandishi wa gazeti : 저널리스트, 기다.

mwandishi wa habari : 통신원.

ofisi ya mhariri : 편집국.

paa : v. 1. 긁다, 할퀴다, 긁어모으다. 2. 일어나다, 일어서다. cf.) -paliza sauti : 목청을 돋우다.

pitio la kitabu : 서평.

pitio(ma-) : 비판적 시각.

ratiba ya vipindi : 프로그램.

redio / radio(-) : 라디오.

ripoti ya hali ya hewa : 일기예보.

ripoti(-) : 보고서, 보도(報道), 보고(報告).

stesheni ya redio : 라디오 방송국.

tangaa : v. 퍼지다, 알리다.

tangaza : v. 알리다, 발간하다, 선전하다.

tangazo la wakati : 시간예보.

tangazo(ma-) : 공고(公告), 알림, 안내.

upokezi / upokeaji : sing. 수신(受信). cf.) pokea : v. 수령하다, 받다, 인정하다. -pokea maneno : 발언을 인정하다. Jana alitupokeza mshahara. : 그는 어제 봉급을 주었다. Wametupokea vizuri. : 그들은 우리를 손님으로 잘 맞이하여 주었다.

usaili : sing. 인터뷰.

wimbi(ma-) : 주파수. cf.) wimbi fupi : 단파. wimbi fupi sana : 초단파.  mawimbi ya kuumuka : 부서지는 파도. umua : v. 가져가다, 빼앗다, 발효시키다. umuka : v. 부어오르다, 발효하다, 부풀어 오르다. umika : v. 피를 빨아내다, 상처 내다, 수액을 채취하다.

 

나. 2. 구문연습

1) 2.1 Nyumbani kwetu

 

Nyumba yetu ni nzuri. lpo kando ya barabara. lna vyumba vitatu na sebule. Chumba cha kwanza ni chetu. Cha pili ni cha baba na mama. Kingine ni cha wageni. Sebuleni kuna viti, meza na kabati. Uani kuna choo, bafu na jiko. Mbele ya nyumba yetu kuna mwembe mkubwa. Hutupatia kivuli na matunda. Nyuma ya nyumba kuna bustani. Hutupatia mboga na viungo. Mchana sisi hukaa chini ya mwembe. Jana tulimwona komba. Alikuwa juu ya mwembe.  

<원문출처 : Rashid, M.K., Kiswahili Darasa la Kwanza (Iringa, Baraka Publishers Limited, 2003), p. 74.>  

2) 2.2 Wadudu

Kipepeo ni mdudu wa ajabu. Ana mabawa yenye rangi mbalimbali. Vipepeo wengine wana rangi ya kijani. Wengine ni wa manjano. Wengine wana rangi za mchanganyiko. Vipepeo wengi wana madoa madoa.

Wakiruka wanapendeza sana. Vipepeo wanaruka ruka kwenye majani. Wanapenda kutua kwenye maua. Wanafyonza asali ya maua. Vipepeo wanapendeza sana.

Panzi ni mdudu mwenye mabawa. Anaruka katika viwanja na mapori. Wanakula majani machanga. Miguu ya nyuma ya panzi ni mirefu ina miiba. Wapo watu wanaokula panzi. Wanasema kuwa ni watamu sana.

Mchwa ni wadudu wadogo sana. Mchwa hawana mabawa. Hawawezi kuruka. Wanaishi kwenye vichuguu. Wanajenga vichuguu hivyo kwa mate na udongo.

Mchwa wanafanya kazi kwa kushirikiana. Wanatembea katika makundi. Wanajenga nyumba zao kwa pamoja. Pia wote wanabeba chakula chao. Wanakiweka kwenye nyumba yao. Wanahifadhi chakula. Wana akili sana.

<원문출처 : Mbilinyi, Dorothy A.S., Kiswahili: Darasa la Kwanza :  Kitabu cha Mwanafunzi (Dar es Salaam, Ben and Company Ltd., 2002), pp. 46-48.>

 

3) 2.3 Ndege

Kunguru, mwewe, chiriku na njiwa, wote ni ndege. Wote wana manyoya. Wana mabawa na wanaruka juu kabisa. Wanatua juu ya miti na mapaa ya nyumba. Ndege wanaishi juu ya miti.

Wanajenga viota kwenye matawi ya miti. Wanaokota majani makavu kwa makucha au midomo yao.

Wanayasuka majani hayo na kutengeneza viota. Ndege hutaga mayai. Vifaranga wake huitwa makinda.

Wanafanana na vifaranga vya kuku. Chakula cha ndege ni matunda na wadudu wadogo.

Ndege pia hula nyama ya mizoga porini. Ndege wengine ni waharibifu sana. Wanakula nafaka na mazao yaliyopo shambani.

Ndege wanapenda kula mpunga na mahindi machanga. Wakulima wanawafukuza ndege shambani. Ndege wana sauti nzuri sana. Kila siku asubuhi sana ndege huamka.

Huimba na kuamsha watu. Ndege wanaamka mapema sana. Wanaruka huku na huku. Wanafurahia mwanga wa siku mpya.

<원문출처 : Mbilinyi, Dorothy A.S., Kiswahili: Darasa la Kwanza :  Kitabu cha Mwanafunzi (Dar es Salaam, Ben and Company Ltd., 2002), pp. 49-51.>

4) 2.4 Shuleni

Mimi ninaitwa Amina. Ninapenda shule. Mwanzo wa mwaka huu nilianza shule. Baba alinipeleka shule. Siku ya kwanza niliamka mapema sana. Nikapiga mswaki na kuoga. Nilichana nywele vizuri. Halafu nikavaa nguo zangu nzuri za shule. Nilivaa shati jeupe na sketi ya bluu. Nilivaa pia viatu na soksi nyeupe. Mama alinipa uji. Kisha baba alinipeleka shuleni. Mwalimu aliandika jina langu. Hapa shuleni nilikutana na wenzangu wengi. Mtoto mmoja aligonga kengele. Watoto wote tutlisimama mistarini. Mwalimu alisema, ingieni darasani. Mwalimu aliingia pia darasani. Mwalimu alitutajia jina lake. Akasema anaitwa mwalimu Daudi. Mwalimu aliita majina ya kila mwanafunzi. Baba alininunulia kalamu na madaftari.

Tangu siku hiyo sijaacha kwenda shule. Kila siku asubuhi, ninaamka mapema, naoga na kuvaa nguo zangu safi za shule. Nikimaliza ninakunywa chai. Baada ya kunywa chai ninatia madaftari yangu na kalamu katika mfuko wangu. Kisha ninakimbia kwenda shuleni. Mwalimu wetu  hapendi watoto wanaochelewa kufika shuleni. Mwalimu anatuambia tuwahi shuleni kila siku. Watoto wanaochelewa kuja shuleni huadhibiwa. Mimi sipendi kupata adhabu.

<원문출처 : Ndilime, D.M., Kiswahili 1: Shule za Msingi Tanzania :  Darasa la Kwanza :  Kitabu cha Mwanafunzi (Dar es Salaam, Macmillan Aidan, 2002), p. 81.>

 

5) 2.5 Afrika Kusini

 

Afrika Kusini ni jamii yenye mchanganyiko wa rangi ya ngzi, na tamaduni, kukiwa na utambulisho anuai wa kitamaduni. Jamii hii inaweza kugawanywa katika Weusi, Wazungu, Machotara, na Waasia. Lakini, kila tabaka la kitamaduni halijibainishi kama moja, tabaka moja la kitamaduni, na kuna tofauti kulingana na itikadi za kisiasa, kihistoria, na jamii-uchumi.

Wazungu wanapaswa kutazamwa katika makundi mawili tofauti: Watu wanaozungumza Kiafrikana, ambao Kiafrikana ni lugha yao ya kwanza, na Watu wanaozungumza Kiingereza, ambao Kiingereza ni lugha yao ya kwanza. Sababu ya kuwatofautisha ni kwamba, Jamhuri ya Afrika Kusini inatofautina waziwazi na nchi zingine za Afrika, kwa vigezo vya rangi ya ngozi na utamaduni, imepitia njia tofauti ya kihistoria. Vilevile, Sera ya Ubaguzi wa Rangi ilikuwa ni suala muhimu sana katika kufichua waziwazi utambulisho wake.

Miongoni mwa lugha 11 rasmi, wale wanaozungumza Kiafrikana kama lugha yao ya kwanza ni takribani asilimia 14.3 (takribani watu milioni 5.8) ya watu wote na kwa kawaida ni wazungu na machotara. Lakini watu wengi huelewa Kiafrikana na kama ni lazima, humudu kuzungumza. Hata hivyo, kuna watu weusi wasioelewa Kiingereza; watu weusi wasioelewa Kiafrikana ni wachache sana.

Kutokana na sababu za kiuchumi, kisiasa, na kitamaduni, mwelekeo ni kwa kila tabaka la kitamaduni kupendelea Kiingereza, na ikilinganishwa na siku za nyuma, hadhi ya Kiafrikana inaporomoka. Hata hivyo, lugha au utamaduni fulani ambao umesimikwa, huwa haupotei kirahisi au kutoweka. Japokuwa kwa sasa lugha ya Kiafrikana inaendelea kupoteza nguvu ya kisiasa, wazungumzaji wake ambao wana jukumu muhimu katika Jamhuri ya Afrika Kusini wataendelea kukuza lugha na utamaduni wao na watajaribu kudumisha haki zao zilizopo.

Historia ya Afrika Kusini ni tatanishi sana. Si tu kutokana na matatizo yake na uanuai wa wenyeji na wahamiaji, bali pia ni kutokana na kupitia sera ya ubaguzi wa rangi, na suala hilo bado ni nyeti hadi sasa.

Mila na desturi za matabaka tofauti ya rangi ya ngozi huchangamana na namna ya fikra au saikolojia yao huamuliwa kikamilifu na rangi ya ngozi, utamaduni, na hadhi hubainisha tofauti kubwa kabisa. Kuelewa na kutambua tofauti za wengine na kugundua njia za kuelekea katika utangamano itakuwa ni fursa ya kuelekea katika kuondoa tofauti hasi na dhana kinzani miongoni mwa watu walioonana kuwa ni maadui katika siku za nyuma na hali hii itapelekea kupatikana kwa Jamhuri halisi ya Afrika Kusini. Hii ni ndoto ya Jamhuri mpya ya Afrika Kusini.  

Mila na desturi za matabaka tofauti ya rangi ya ngozi huchangamana na namna ya fikra au saikolojia yao huamuliwa kikamilifu na rangi ya ngozi, utamaduni, na hadhi hubainisha tofauti kubwa kabisa. Kuelewa na kutambua tofauti za wengine na kugundua njia za kuelekea katika utangamano itakuwa ni fursa ya kuelekea katika kuondoa tofauti hasi na dhana kinzani miongoni mwa watu walioonana kuwa ni maadui katika siku za nyuma na hali hii itapelekea kupatikana kwa Jamhuri halisi ya Afrika Kusini. Hii ni ndoto ya Jamhuri mpya ya Afrika Kusini.  

 

남아공

남아공은 아주 다양한 문화적 정체성(cultural identity)을 가지고 있는 다인종․다문화사회다. 크게 흑인, 백인, 칼라드(Coloured), 그리고 인도인 및 아시아인으로 나누어서 설명할 수 있지만 이들 각 문화집단들도 서로 완전히 통일된 하나의 문화집단으로 역할을 하지 못하고 정치적, 역사적, 사회경제적 배경에 따라 이해관계를 달리하고 있다.

백인들은 아프리칸스를 모어로 사용하는 화자들(Afrikaans Speaking People)과 영어를 모어로 사용하는 화자들(English Speaking People)로 나누어 이해해야 한다. 이러한 이유는 기타 다른 아프리카 국가들과는 달리 인종적으로나 문화적으로 서로 뚜렷한 구분을 가지고 있으며, 역사적으로도 너무나 다른 길을 걸어왔기 때문이다. 더욱이 아파르트헤이트(Apartheid)라는 인종차별정책은 이들의 정체성을 더욱 더 선명하게 드러나게 하는 결정적 계기가 되었다.

11개의 공식어 중 아프리칸스어를 모어로 사용하는 비율은 전체인구의 약 14.3%(약 580만)이며 주로 백인 아프리카너(Afrikaner)와 칼라드가 해당된다. 하지만 남아공의 모든 사람들이 아프리칸스어를 이해하고 있으며 필요할 경우 사용할 수 있다. 비록 영어를 알지 못하는 흑인들은 있지만 아프리칸스어를 이해하지 못하는 흑인들은 드물다.

물론 경제적, 정치적, 문화적 이유로 요즈음의 추세는 각 문화집단들이 영어사용을 더 선호하고 있으며 과거에 비해서 상대적으로 아프리칸스어의 지위가 하락하고 있다. 그러나 한번 고착화된 특정 언어나 문화는 쉽게 없어지거나 소멸되어질 수 없다. 지금 정치적으로는 힘을 잃어버리고 있지만 여전히 남아공에서 주도적인 역할을 하고 있는 남아공의 아프리칸스어 화자들이 그들의 언어와 문화를 지키고 더욱 발전시켜나갈 것은 물론이며 기존의 권리를 유지하려고 할 것은 자명한 사실이라고 할 수 있다.

남아공의 역사는 생각보다 복잡하다. 선주민과 이주민의 복잡성과 다양성뿐 아니라 아파르트헤이트(Apartheid)라는 인종차별정책을 겪었기 때문에 지금까지 ‘인종’은 중요한 화두라고 할 수 있다.

다른 인종집단들의 규범과 가치는 서로 얼기설기 얽혀있으며, 그들의 사고방식이나 심적 상태는 인종과 문화 그리고 계급 사이에 완전히 굳어져 차이점을 보여주고 있다. 과거의 적으로 서로를 바라보았던 이들이 서로의 차이점을 이해하고 인정하며 나아가 상호공존을 모색하는 것이 그 동안 쌓여왔던 부정적인 차이점과 적대적 개념을 희미하게 할 수 있으며 진정한 남아공의 발전을 이룩하는 것이 될 것이다. 이것이 새로운 남아공의 꿈이다.

 

6) 2.6 Wanawake na maendeleo

Kwa muda mrefu wanawake hawajanufaka kiusawa na wanaume. Bara la Afrika linaonyesha kwamba kuna njia zingine ambazo wanawake wamebahatika nazo, kama vile masomo ama sheria zinazosaidia wanawake. Wanawake wamekuwa na nafasi chache. Wanawake katika bara hili hawana usawa wa fursa za masomo, sheria na hata uchumi ikilinganishwa na wanaume. Wanaume katika Afrika wanaongoza maeneo yote katika jamii na wanatumia nafasi hii kuwanyanyasa wanawake na hata jamii nzima. Bara la Afrika limekumbwa na shida ambazo huzidisha hali hii ya wanaume kuongoza nyanja  nyingi katika jamii. Matatizo ya siasa na uchumi huleta ukosefu wa nafasi kwa wanawake. Dhuluma, umasikini, kukosekana kwa usawa, na fursa ni shida ambazo zimeikumba jamii. Wanawake pia wana nafasi chache za kupata mitaji ikilinganishwa na wanaume. Utamaduni wa Kiafrika kwamba wanawake wanastahili kufanya kazi za nyumbani tu na wanaume hufanya kazi nyingine pia huchangia katika hali hii kwa wanawake. Pia, uongozi katika familia na vikundi vya kijamii hupatiwa wanaumehivyo kutumia nafasi hizo kuwanyanyasa wanawake.

Ukoloni ni jambo lingine lililowanyanyasa wanawake katika bara la Afrika. Wakoloni walileta kilimo cha mazao ya biashara na kilimo hiki walipewa wanaume. Hali hii ikawafanya wanaume kuhodhi ardhi yenye rutubika ili kulima mazao ya biashara wakati wanawake walilima mazao ya chakula majumbanina ikawa ni vigumu kupata sehemu ya mishahara ya waume zao. Pia, wakoloni waliwadhulumu wanawake kwakuwa waliungana na wanaume katika uongozi na kupinga vyama vya akinamama. Haki za kumiliki walipewa wanaume ilhali wanawake hawakupata hivyo ikawa ngumu kurithi ardhi. Hali ikafanya wanaume kurithi kila kitu.

Katika ulimwengu wa sasa, wanawake wamebahatika angalau kupata haki zao japokuwa bado wakiwa chini ya uongozi wa wanaume na pia wanashauriwa wakae nyumbani wakitumikia wanaume ambao ni viongozi wa familia. Ingawa kuna dhuluma hizi, vyama vya wanawake vinaundwa ili kupigania haki za wanawake na vinasaidia kusuluhisha hali hii barani Afrika. Pia, wanawake wa kisasa wamesoma na wanafundisha wengine kufahamu haki zao, ingawa kuna pengo kati ya matajiri na maskini. Wanawake matajari hawadhulumiwi kwa njia moja na wale maskini. Serikali za Kiafrika zinawahusu kinamama katika uongozi kwa kuona kwamba asilimia thelathini katika bunge ni wanawake.Kwa mfano, nchi ya Rwanda na nchi zingine zimeufuata mtindo huo.

<원문출처 : 아래의 내용을 요약하여 스와힐리어로 번역하였음. Gordon, April. A. & Gordon, Donald. L., Understanding Contemporary Africa (Boulder & London, Lynne Rienner Publishers, 2006), pp. 293-316(Women and Development).

다.

라. 3. 문법

1) 3.1 kama의 용법

 

Kama는 조건(만약 ~한다면 , if)을 나타낸다.

(1)

(2) Mfano)

(3) Kama anafundisha vizuri, nitajifunza. : 만약 그가 잘 가르친다면 나는 배울 것이다

(4) Kama hafahamu, nitajua. : 만약 그가 이해하지 못한다면 나는 알 것이다.

(5)

kama는 ‘~일지 아닐지’ 라는 의미를 갖는다. 의문문에서는 ‘~인지 아닌지’라는 뜻을 나타낸다. 또한 Kama는 kwamba나 kuwa처럼 접속사로 사용될 수도 있다.(2과 참조)

(6)

(7) Mfano)

(8) Sijui kama nitapata nafasi. : 시간이 있을지 잘 모르겠다.

(9) Hakusema kama wanafunzi watakuja kesho. : 그녀는 내일 학생들이 올 것인지 아닌지 말하지 않았다.

(10) Anajua kama wanafunzi watakuja kesho? : 내일 학생들이 올 것인지 아닌지 그녀가 알고 있는가?

2) 3.2 후철 인칭대명사 의존형태

 

전치사 ‘na(~ 와 함께, with, by 등의 의미)’와 자립형 인칭대명사가 연결되어 축약되어 사용된다.  

	단수	복수
1인칭 2인칭 3인칭	nami(나와 함께) nawe(너와 함께) naye(그와 함께)	nasi(우리와 함께) nanyi(너희들과 함께) nyo(그들과 함께)

(1) Mfano)

(2) pamoja nami : 나와 함께

(3) karibu naye : 그 / 그녀 가까이에

3) 3.3 enye의 용법

 

‘-enye(~을 지닌)’는 각 부류접사의 연결어(of) 또는 주격접사와 사용되어 of / 주격 접사 + -enye의 형태로 사용되며 “~을 가진(having)”, 혹은 “~이 되는(becoming)”의 뜻을 나타낸다. 이 단어 뒤에 명사 또는 ku부정사가 결합하여 앞의 명사를 수식하는 형용사적 기능을 한다.

 

(1) Mfano)

(2) Mzee mwenye mvi alifika. : 백발의 머리카락을 가진 노인이 도착했다.

(3) Yeye ni mtu mwenye ujuzi. : 그녀는 지식을 가진 사람이다.

(4) UCLA ni shule yenye sifa. : UCLA는 평판이 좋은 학교이다.

 

장소격 접사 중 하나가 올때는 ‘장소’ ‘상황’을 설명한다. ku는 넓은 범주의 장소와 상황을 의미하며 pa는 반드시 mahali 뒤에 위치한다.  

(5)

(6) Mfano)

(7) Kwenye basi : 버스가 있는 곳(문자 그대로 버스를 가지고 있는 장소) / 버스에 / 버스 안에

(8) Mtoto amakaa kwenye majani. : 그  아이는 풀밭 위에 / 풀밭 사이에(풀밭이 있는 영역에) 앉아 있다.

(9) Mahali penye maji ni pazuri. : 물이 있는 지역(물이 풍부한 지역)은 좋다.

(10) Kwenye miti mtu amejenga nyumba. : 나무들이 있는 곳에서(나무들을 가지고 있는 장소) 누군가가 집을 짓고 있다.

(11) Alifika kwenye kituo cha basi.: 그는 버스 정류장에 도착했다.

 

~에(at), ~위에(on), ~안에(in)을 의미하는 -ni로 끝나는 명사들 앞에는 kwenye와 같은 단어가 올 수 없다. 그래서 kwenye shamba 혹은 shambani 중 하나 만을 사용할 수 있다.  즉 장소격 접사들과 함께 쓰이는 -enye 형태는 종종 -ni로 끝나지 않는 명사들과 함께 쓰인다.

(12)

(13) Mfano)

(14) Mimi nina shughuli kwenye benki. : 나는 은행에 볼일이 있다.

 

명사와 함께 쓰인 -enye의 형용사격 용법은 장소격 접사가 올 때보다 더 명확히 명사를 설명한다.

(15)

(16) Mfano)

(17) (mtu) menye mali : 부유한 사람, 재산을 가지고 있는 사람

(18) nyumba yenye paa la bati : 강철 지붕을 가진 집 / 지붕이 강철로 된 집

(19) kitabu chenye picha : 그림(사진)들이 있는 책

(20) gauni lenye mikono : 소매가 있는 드레스

 

M-WA class의 접두사나나 연결어(of)와 함께 사용되어 ‘사람이나 사람들이 지니고 있는’ 과 같이 사용될 때에는 그것을 ‘소유한 사람’을 의미한다.

(21)

(22) Mfano)

(23) mwenye nyumba : 집 주인

(24) mwenye duka : 가게 주인

(25) menye gari : 차주인

4) 3.4 두 개의 동사가 결합되어 하나의 동사로 만들어져 사용되는 경우

두 개의 동사가 결합되어 하나의 동사로 만들어져 사용되는 경우에 ‘붕괴된 형태(collapsed form)’라고 불린다. ‘kwisha / isha(끝나자, 마치다)’라는 동사와 다른 동사가 연결 될 경우에 자주 발생한다.

(1)

(2) Mfano)

(3) umekwisha(당신은 마쳤다.) + kuiona(그것을 보다) = umeshaiona(당신은 이미 그것을 보았다.)

(4) nimekwishaaa(나는 끝마쳤다.) + kupoa(회복하다, 낫다) = nimeshapoa(나는 이미 좋아졌다.)

(5) Ameleta matunda. : 그는 과일을 가지고 왔다.

(6) Amekwisha kuleta matunda. : 그는 이미 과일을 가지고 왔다.

(7) Ameshaleta matunda. : 그는 이미 과일을 가지고 왔다.

마.

바. 4. 단어 및 어휘 정리

adabu(-) : 예의, 예절.

ajabu(-, ma-) : 경악, 놀라움.

akili(-) : 지혜, 능력, 센스.

amsha : v. 사람을 깨우다, 일으키다, (욕심을) 내다. cf.) amka : v. 일어나다. 깨다.

anga(ma-) : 밝음, 채광, 빛.

anga / angavu : adj. 투명한, 밝은.

anga / wanga : v. 매달다, 공중에 떠있다.

bustani(-) : 정원, 마당.

cha : v. 1. 날이 새다. 밤이 새다. 2. 두려워하다. cf.) kucha : 새벽, 일출.

changa : 1. (장작을) 잘게 썰다 / 패다. 2. 고통을 주다. 3. 모으다, 수집하다. adj. 미숙한, 어린.

chiriku / chiku(-) : 핀치 새(참새과의 작은 새), 잘 지껄이는 사람.

doa(ma-) : 얼룩, 반점.

fanana : v. ~와 닮다.

fukuza : v. 쫒아내다, 잡으려고 하다.

fyonza / fyonda : v. 빨다, 흡수하다.

haribifu : adj. 파괴적인, 해로운. v. 해롭게하다, 부수다.

heshima(-) : 존경, 품위.

hifadhi : v. 유지하다, 모아두다, 보존하다.

kabati(-) : 찬장.

kichuguu / kisuguu / kisugulu(vi-) : 개미집.

kima(-) : 1. 가격, 가치. 2. 치수, 크기, 신장. 3. 원숭이. 4.(-) : 잘게 자른 고기, 두꺼비 고기로 만든 스프.

kinda(ma-) : (새의) 새끼, (동물의) 새끼.

kiota / kioto(vi-) : 새집, (닭장, 새장의) 홰.  

kipepeo(vi-) : 나비.

kiungo(vi-) : 1. 연결, 관절, 이음매. 2. 조미료, 양념. 3. 종려 잎(지붕을 잇는 데 사용함).

komba : 1. v. 긁어내다, 도려내다. 2. (-) : 원숭이. cf.) mlevi kama komba : 콤바처럼 술을 마시는 사람, 술주정꾼.

kucha(ma-) : 발톱.

kundi(ma-) : 떼, 무리, 군중.

kunguru(-) : 까마귀.

manjali(-) : 심황.

manjano / njano(-) : 1. 노란색. 2. 심황.

mate : pl. 침, 타액.

mchanganyiko(mi-) : 혼합물, 조합, 섞음.

mchwa(-) : 흰개미.

mwanga(mi-) : 빛, 광휘.

mwewe(-) : 매.

mzoga(mi-) : 죽은 몸, 시체.

nafaka(-) : 곡물, 곡류, 낟알.

ngedere(-) : 크기가 작고 검은 원숭이.

njiwa(-) : 비둘기.

nyani(-) : 비비 원숭이(baboon monkey)

nyoya(ma-) : 깃털.

okota : v. 수집하다, 얻다.

paa : v. 일어나다, 일어서다.

paa(-) : 영양의 일종.

paa(ma-) : 지붕.

paa / para : v. 긁다, 할퀴다.

pokea : v. 1. 받다, 획득하다. 2. 환영하다. 4. 인정하다, 동의하다.

pori(ma-) : 황야, 들판.

salimu / salama : v. 인사하다, 몸을 굽히다. 2. 행운을 빌다, 축하하다. 3. 위탁하다, 맡기다. 4. 구원하다, 구조하다.

sebule(-) : 응접실, 로비.

shirika(ma-) : 협회, 조합. adv. 함께, 공동으로.

shiriki / shariki : v. 1. 참여하다, 함께하다. 2. 몰두하다.

suka : v. 1. 꼬다, 짜다. 2. 흔들다.

tabia : 조건, 상태, 성격, 성질. cf.) tabia ya nchi : 국가의 환경.

taga : v. (알을) 낳다.

taga / tagaa(ma-) : 나뭇가지의 갈래.

tawi(ma-) / kitawi(vi-) / utawi(tawi) : 1. 가지, 나무. 2. 출장소, 분점.

tua : v. 1. 내려놓다. 2. 착륙하다. 3. (해가) 지다, 넘어가다. 4. 진정하다, 안정을 취하다.

tua : v. 착륙하다. 앉다.

tukana : v. 1. 저주하다, 욕하다. 2. 조소의 대상으로 비웃다.

tumbili / tumbiri(-) : 작은 원숭이.

tusi / tushi / tusu(ma-) : 욕, 욕설.

ua(nyua) : 정원, 뒷마당.

zao(ma-) : 성과, 수확.

<속담>

●Uzoefu ndio mama wa maarifa. : 경험은 지식의 어머니이다

●Kupotea njia ndiko kujua njia. : 길을 잃어버리는 것이 길을 아는 것이다. 시행착오를 통해 옳은 방법을 알게 된다는 뜻, 실패는 성공의 어머니. 재난으로부터 뜻밖의 좋은 결과가 나올 수 있다는 뜻으로 해석될 수도 있다.

●Kuishi kwingi kuona mengi. : 오래 사는 것이 많이 보는 것이다.

●Mwenye kuumwa na nyoka akiona jani hustuka. : 뱀에 물려본 사람은, 나뭇잎만 보아도 깜짝 놀란다.

●Mwenye kovu usidhani kapoa. : 상처가 있는 사람은, 그가 완전히 나았다고 생각하지 않는다.

 

아프리카에서 연장자들이 존경을 받는 이유는 단지 그들이 나이가 많아서가 아니라, 나이만큼 축적된 풍부한 경험을 갖고 있기 때문이다. 아프리카인들에게 있어서 경험은 지식의 원천이자 권위의 근거이다. 경험을 통해 얻어진 지식은 갖가지 상황에 적절히 대처할 수 있게 하고, 생존에 있어서 필수적이다. 힘든 시행착오를 거쳐 경험적 지혜를 터득한 연장자들은 공동체에서 지도자의 지위를 갖게 된다. 아프리카의 모든 가치체계는 ‘경험’이라는 중요한 근원에서 출발하고 있다는 것을 보여준다.